MEVSİMSEL GEÇİŞLERDE BAĞIŞIKLIĞI GÜÇLENDİRELİM
Günlük yaşantımızı en çok etkileyen etkenlerden biri mevsim değişimleri. Özellikle gribal enfeksiyonların artışı beklenirken bağışıklığımızı korumak her zamankinden daha önemli.
İnsanlar genellikle kendilerini mevsim geçişlerinin hasta ettiğini düşünür. Ancak esas neden, bu geçişlerin bağışıklık sistemimizde yarattığı değişimlerdir. Vücudumuz, hava sıcaklıkları ve nem oranlarıyla birlikte savunma mekanizmasını da yeniden düzenler.
🔸 Mevsim Geçişlerinde Bağışıklık
Bu dönemlerde odaklanmamız gereken en doğru unsur, bağışıklık sistemimizi güçlendirecek adımlar atmak. Bunun da temeli doğru beslenme ve mevsime uygun yaşam tarzıdır.
Bilimsel çalışmalar, mevsimsel değişimlerin insan bağışıklığı üzerinde dönemsel etkiler oluşturduğunu göstermektedir. Örneğin kış aylarında bazı bağışıklık parametrelerinde azalma, yaz aylarında ise artış gözlemlenmiştir.
🍁 Sonbaharda Nasıl Beslenmeli?
Mevsim geçişleri, vücudumuzun dengesini en çok etkileyen dönemlerdir. Yazın enerjik ve hafif beslenme alışkanlıklarından sonbaharın serin, değişken havasına geçerken bağışıklık sistemimizi korumak ve mevsime uyum sağlamak için beslenmemizi yeniden düzenlememiz gerekir.
🍠 1. Mevsim Sebze ve Meyvelerine Yer Verin
Sonbaharda bolca bulunan balkabağı, havuç, pancar, brokoli, lahana, ıspanak, elma, armut, nar, ayva gibi sebze ve meyveler; vitamin ve lif açısından zengindir. Bu besinler bağışıklığı güçlendirir, vücudu kışa hazırlar.
🧄 2. Bağışıklığı Güçlendiren Besinlere Odaklanın
- C vitamini: Portakal, mandalina, kivi, kırmızı biber
- D vitamini: Güneş ışığı + balık (somon, sardalya, uskumru)
- Çinko: Kabak çekirdeği, badem, ceviz, kırmızı et
Ayrıca, sarımsak, zencefil ve zerdeçal doğal antibiyotik etkileriyle sonbahar soğuklarına karşı koruma sağlar.
☕ 3. Sıcak İçeceklerle Vücudu Destekleyin
Zencefil çayı, ıhlamur, kuşburnu, tarçınlı elma çayı gibi içecekler hem vücudu ısıtır hem de antioksidan etkileriyle koruma sağlar. Kafeinli içecekleri (kahve, siyah çay) ise ölçülü tüketmek gerekir.
🍲 4. Çorba ve Ev Yemeklerine Dönüş
Sonbahar, hafif ama besleyici çorbaların mevsimidir. Mercimek, sebze, tarhana veya tavuk suyu çorbaları; bağışıklığı destekler, sindirimi kolaylaştırır. Hazır gıdalar yerine evde pişirilen taze yemekler tercih edilmelidir.
🕒 5. Düzenli ve Dengeli Beslenin
Mevsim geçişlerinde metabolizma yavaşlayabilir. Bu dönemde:
- Kahvaltıyı atlamayın.
- Ara öğünlerde meyve ve kuruyemiş tüketin.
- Bol su için — soğuk hava su ihtiyacını azaltmaz.
- Yeterli uyku ve hafif egzersiz bağışıklığı destekler.
🌰 Sonbaharın Ruhu: Denge
Sonbahar; sakinlik, yenilenme ve denge mevsimidir. Doğanın ritmine uyarak, mevsimin sunduğu besinleri soframıza taşımak; hem fiziksel hem ruhsal sağlığımıza katkı sağlar. Unutmayın — doğa yavaşlarken, vücudunuz da aynı ritmi ister.
🌿 Dr. Ertan Cevizci’den Fitoterapi Önerileri
“Mevsim geçişlerinde vücut direncimizi korumanın en etkili yolu, doğanın sunduğu bitkisel desteklerden faydalanmaktır. Zencefil, ekinezya, propolis, çörekotu yağı, ıhlamur, kuşburnu gibi doğal ürünler bağışıklık sistemini destekler. Ancak her bitkisel ürün herkese uygun değildir — mutlaka uzman görüşü alınmalıdır.”
📚 Kaynakça
- Gombart AF et al. (2020) – A Review of Micronutrients and the Immune System. MDPI Nutrients
- Calder PC (2022) – Nutrition and Immunity Across Seasons. ScienceDirect
- Nelson RJ (1996) – Seasonal Changes in Immune Function. Journal of Immunology
- Li Y et al. (2016) – Quercetin, Inflammation and Immunity. PMC
- Nicolini F et al. (2022) – Quercetin as a Research Model for Immune Support. PMC